Bozlu Art Project Mongeri Binası, 5 Mart – 20 Nisan 2024 tarihleri arasında Can Göknil’in “Ardıç Kuşu” başlıklı kişisel sergisine ev sahipliği yapıyor. Serginin ana temaları olan hem sanatta hem de doğada “döngü” ve “denge” kavramları, sanat dünyasında ellinci yılını geride bırakan Göknil’in çok yönlü kişiliğini ortaya koyuyor ve serginin yaratıcılık ilhamı ardıç kuşu misali sergiyi boydan boya dolanıyor.
1970’lerden bu yana sanat dünyamızın önde gelen isimlerinden biri olan Can Göknil’in son dönem çalışmalarının esin kaynağını “Ardıç Kuşu” oluşturuyor. Göçmen kuşlar sınıfında yer alan ve ortaya çıkmaları ile baharın müjdeleyicisi olan ardıç kuşları, dünyanın hemen her bölgesinde yaşayabilen, minik bir kuş türü. Baharın gelmesiyle birlikte ardıç ağacı gövdelerine yuvalarını kuruyorlar ve bu ağacın kozalaklarındaki tohumlarla besleniyorlar, sindirim sistemleri sayesinde bu tohumlar doğaya saçılarak ardıç ormanlarının ortaya çıkmasına vesile oluyor. Kuşların beslenebilmesi için ardıç ağacına, ardıç ağacının da varlığını devam ettirebilmesi için ardıç kuşuna ihtiyacı var. Serginin ilk bölümünde karşımıza çıkan minik ardıç kuşu, doğadaki döngü ve dengenin bir parçası oluyor. Sanat üretimlerinde ağaç kültü ve kuş efsanelerine sıklıkla yer veren Göknil, kendi sanatındaki döngüyü ve dengeyi gözler önüne sermek istiyor. Sanatçı sergiye ilham veren düşüncelerini şu sözlerle ifade ediyor:
“Bilirsiniz, zaman zaman sanatıma kuşlar yerleşir; kaderimizin Kuş Adam Anzu’nun eline geçtiğinde şekillenen eski zaman muskalarını veya Akkızlarla göklerin dokuzuncu katında şaman ruhbanlara iyilik yönünü gösteren Dokuz Kuş’u önceki sergilerimden anımsayanlar vardır belki. Bu kez Ardıç Kuşu çaldı kapımı. Boyu ufacık ama marifeti kocaman!”
Serginin bir diğer bölümü olan “Sevda Habercileri”, sözlü geleneğin en önemli parçalarından biri olan ve kökleri Dede Korkut hikâyelerine kadar uzanan maniler üzerinden ilerliyor. Türk kültüründeki geleneksel unsurlara, öz kültürümüze erken dönem çalışmalarından itibaren büyük önem veren Can Göknil, şiirsel bir düzende söylenegelen manilerin zeki, doğal, çocuksu ve esprili yönlerini tuvallerine aktarıyor ve bu manileri görsel olarak yorumluyor. Bu bölümde tuvallerin haricinde sanatçının üretmiş olduğu üç boyutlu çalışmaları da manilerle birleşerek, eserlerinde sıklıkla karşımıza çıkan humor ve hicvi gözler önüne seriyor.
Can Göknil’in Etiler’deki atölyesinde yaptığı ilk çalışmalar olma özelliğini barındıran “Kader Habercileri” bölümünde falcılar, yani gelecekten haber verme işinin ilk uygulayıcıları ele alınıyor. Bu seride sanatçının ilham kaynağı 9. yüzyılda Orta Asya’da üretilmiş kadim fal kitaplarından biri olan Irk Bitig.. Hermitage Müzesi’nde yer alan ve kazılardan yeni çıkarılmış eserler üzerinde bulunan hayvan mücadele resimlerini, kitapta geçen bir paragraflık olaylar ışığında, kâğıt üzerine çini mürekkebi ile çalışan Göknil, İslâm mitologyasıyla bir bağ kuruyor ve insanların kaderi üzerinde büyük etkisi olduğunu düşündüğü inanışları ele alıyor.
1970’li yıllardan itibaren her sergisini ayrı bir konu ve kavram bütünlüğünde düzenleyen Can Göknil’in “Ardıç Kuşu” isimli sergisi, 5 Mart – 20 Nisan 2024 tarihleri arasında Bozlu Art Project Mongeri Binası’nda izlenebilir.